Gisteren heeft de Gewestelijke Omgevingsvergunningscommissie (GOVC) haar advies uitgebracht voor de hervergunning van Brussels Airport. Het onderschrijft de noodzaak om de gezondheid van de omwonenden beter te beschermen en om de klimaatimpact terug te dringen. Maar de maatregelen die worden voorgesteld zijn ruim onvoldoende om die doelen te bereiken. Bond Beter Leefmilieu en de omwonenden nemen enkel genoegen met een bindend pad richting een geluidsarme en CO2-neutrale uitbating van de luchthaven. Ze roepen minister Demir op haar verantwoordelijkheid te nemen.

Vliegtuiglawaai: een immens probleem los je niet op met halfslachtige maatregelen

Zowel uit eerder studiewerk in opdracht van Bond Beter Leefmilieu als uit het milieu-effectenrapport blijkt dat de nachtvluchten zo’n 100.000 omwonenden opzadelen met ernstige slaapverstoring. Mede als gevolg daarvan lopen zo’n 50.000 omwonenden een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. De GOVC stelt in haar advies voor om vanaf 2030 tijdens de weekendnachten enkel nog de stilste vliegtuigen te laten landen op de luchthaven. “Met deze maatregel onderkent de GOVC de noodzaak van een goede nachtrust voor de fysieke en mentale gezondheid van de omwonenden. Maar tegelijk schiet ze zwaar tekort. Want wat baat het om tijdens het weekend te kunnen slapen, als je tijdens de week iedere nacht opnieuw wakker wordt gevlogen? Dit is een halfslachtige maatregel, die mooi oogt op papier, maar in praktijk weinig gezondheidswinst zal opleveren.”, zegt Jasper Wouters van Bond Beter Leefmilieu.

Plafond op aantal vliegbewegingen is goed precedent, maar moet ambitieuzer

De GOVC adviseert om een plafond in te stellen van 234.000 vliegbewegingen op jaarbasis. Daarmee geeft ze het duidelijke signaal dat een ongebreidelde groei van het vliegverkeer geen optie is, omwille van de gezondheidscrisis rond de luchthaven. Het principe is dus goed, maar de uitwerking is ondermaats. Want er is een veel groter potentieel om het aantal vluchten terug te dringen, zonder dat dit een impact heeft op de economie en de werkgelegenheid, aldus Jasper Wouters: “In het topjaar 2019 waren er op Brussels Airport 234.000 vliegbewegingen. Daarvan waren er maar liefst 40.000 vluchten met een bestemming op een afstand van minder dan 600 kilometer, waarvan er 17.000 in minder dan drie uur met de trein te bereiken zijn. Er waren ook meer dan 4.000 privévluchten. Als we dit soort vluchten erg streng belasten of zelfs verbieden, is een plafond van 220.000 vliegbewegingen perfect haalbaar. Zo creëren we een driedubbele win voor milieu, mens en economie.”

Klimaat: de grote blinde vlek

In het advies is de aanpak van de klimaatimpact de grote blinde vlek. Volgens de GOVC volstaat het dat de luchthaven haar gebouwen met een warmtepomp verwarmt en het grondvervoer elektrificeert. Dat zijn uiteraard nuttige maatregelen, maar ze raken aan minder dan 1 % van de totale uitstoot: de klimaatimpact van het vliegverkeer zelf laten ze namelijk volledig ongemoeid. Volkomen onverantwoord, zegt Naomi Cambien, beleidsexperte luchtvaart bij Bond Beter Leefmilieu: “De volledige broeikasgasuitstoot van het vliegverkeer op Brussels Airport bedroeg in 2019 zo’n 9 Mton CO2-equivalenten. Deze immense uitstoot ongemoeid laten, is onverdedigbaar. De vergunning moet Brussels Airport Company verplichten tot het opstellen van een klimaatplan zodat het vliegverkeer op de luchthaven tegen 2050 ten laatste volledig klimaatneutraal is.”

Minister Demir heeft de sleutel in handen voor de luchthaven van de toekomst

Bond Beter Leefmilieu en de omwonenden nemen met dit advies geen genoegen. “De luchthavenuitbater wil een vergunning van onbepaalde duur. Dat is enkel mogelijk op basis van bindende en ambitieuze doelstellingen en duidelijke maatregelen. We roepen minister Demir op om met deze vergunning Brussels Airport een voorloper te maken op het vlak van duurzaamheid in Europa.”, besluiten Bond Beter Leefmilieu en de bewonersgroepen.